جشن زغال‌اخته

 

 

زغال اخته به صورت درخت یا درختچه در کنار جریان آب و یا در بیشه ها می‌روید و از گروه گیاهان گل‌دار گلبرگ جدا محسوب می‌شود و در زبان انگلیسی به آن CORNELIAN CHERRY گویند.
گل‌های زغال اخته، زرد رنگ و خوشه‌ای است و شهد فراوانی برای زنبورهای عسل دارد. برگ‌های سبز پررنگ و براق و نوک تیزی دارد. میوه‌ی آن به شکل بیضی و تقریبا به اندازه‌ی آلبالوی درشت است و طعم ترش و شیرینی دارد. رنگ میوه‌ی آن قرمز بسیار خوش رنگ می‌باشد .
درختچه‌ی زغال اخته حدود ۳۰۰ سال عمر می‌کند و در حدود ۲۵ سالگی تا ۸ متر می‌رسد. این درخت به طور کلی ارتفاعی حدود ۸-۴ متر دارد. چوب آن بسیار محکم است و در صنعت نیز کاربرد دارد.
زغال اخته در منطقه‌ی وسیعی از اروپا، آسیا به خصوص ایران، ارمنستان و قفقاز می‌روید. محل رویش این گیاه در ایران، در جنگل‌های ارسباران، کوه های البرز، منطقه‌ی الموت، کوهین قزوین و در جنگل‌های بین مازندران و گیلان است.
منطقه‌ی قزوین و الموت غربی به ویِژه در حاشیه البرز، بیش‌ترین تولید کننده و صادر کنندگان زغال اخته‌ی کشور محسوب می‌شود. میوه‌ی زغال اخته در اواخر تابستان آماده‌ی چیدن است. محصول زغال اخته در استان قزوین با سطح زیرکشت ۸۵۰ هکتار رتبه نخست را در کشور دارد.
روستا هیر از توابع الموت غربی بزرگترین صادر کننده محصول زغال اخته در استان است و هر ساله در هنگام برداشت محصول زغال اخته جشنی برگزار می‌گردد که شامل موسیقی و آواهای محلی، بازی‌های سنتی و توزیع محصول زغال اخته بوده که هرساله مورد استقبال گردشگران قرار می‌گیرد.